Akademia Praw Kobiet – o przemocy wobec kobiet. Wykłady
Fundacja Feminoteka, 2015
Wykłady miały służyć tak podniesieniu wiedzy prawnej czy psychologicznej lub zwróceniu uwagi na nowe kwestie poruszane w tym obszarze, jak i sprowokowaniu do refleksji i zainspirowaniu nowych działań.
Dr Barbara Błońska przedstawiła badania na ten temat związków między przemocą domową a przemocą wobec zwierząt towarzyszących, czyli poruszyła temat w Polsce niemal nie tknięty. Jak bardzo konkretna i skuteczna jest to inspiracja do działań antyprzemcowych, dowodzi fakt, że w Stanach Zjednoczonych doprowadzono dzięki wynikom tak sprofilowanych badań do zmiany polityki wobec przemocy w rodzinie. Kobiety mogą zatem przychodzić do schroniska ze zwierzętami towarzyszącymi, ponieważ okazało się, że chcąc chronić zwierzę przed przemocowcem, pozostawały w przemocowej relacji o wiele dłużej niż powinny, zaś w stanie Maine zakazem zbliżania się objęto nie tylko kobietę i dziecko, ale również zwierzę.
Renata Durda jest znaną praktyczką w obszarze przeciwdziałania przemocy w rodzinie, między innymi od lat kieruje Niebieską Linią przy Instytucie Psychologii Zdrowia. Jej wykład dotyczył więc kwestii praktycznych, czyli co zrobić, gdy jesteśmy świadkami przemocy, jak reagować, jeśli chcemy być skuteczni. W swoim wystąpieniu podkreślała rolę świadka przemocy jako ważnego ogniwa w przeciwdziałaniu przemocy.
Na czym powinny się skupić działaczki i działacze na rzecz praw kobiet, zwróciła uwagę prof. Ewa Łętowska. Podkreślała, że „w prawie o wiele ważniejsze od pojedynczej akcji, od ustanowienia pojedynczej ustawy jest stała praca nad implementacją jej założeń w praktyce. Jest to szczególnie ważne w wypadku aktów programowych typu Konwencji. Tu trzeba postępować tak, jak z trawnikami angielskimi: siać, wałować i strzyc, siać, wałować i strzyc. (…) nie tylko należy się koncentrować na tym, żeby coś nowego w prawie ustanowić, ale przede wszystkim na tym, żeby zmieniać standard ochrony prawnej”.
Prof. Małgorzata Fuszara zwróciła uwagę na związek między udziałem kobiet w gremiach decyzyjnych a zmianą prawa dotyczącą kobiet. Wskazała na kilka osiągnięć, zwłaszcza w dziedzinie praw człowieka, które zostały zmienione dzięki obecności kobiet w polityce i w gremiach decyzyjnych. To dzięki nim „poruszane były kwestie dotąd zapomniane albo pomijane, ponieważ mężczyźni nie zwracali na nie uwagi”.
O tym, jak wiele jeszcze przed nami pracy, by skutecznie chronić osoby zgwałcone, uświadomił nam dr Artur Pietryka, który przedstawił i skomentował wyniki własnych badań na temat realizacji nowych przepisów ścigania przestępstwa zgwałcenia. Ujawniają one między innymi niedostateczną świadomość prawną funkcjonariuszy policji, jak również brak świadomości swoich praw u osób pokrzywdzonych przestępstwem zgwałcenia. Zdaniem wykładowcy zmiana prawa nie zlikwidowała problemów związanych ze ściganiem gwałtów, nadal bowiem dochodzi do wielokrotnych przesłuchań i mnożenie czynności procesowych z udziałem pokrzywdzonych.
O braku odpowiedniej ochrony przed molestowaniem seksualnym mówiła Wanda Nowicka. Pracując w parlamencie, zabiegała ona o zmianę prawa w tym zakresie tak, aby kobieta mogła czuć się bezpiecznie i nie była narażona na zachowania nieakceptowalne, a wynikające z faktu, że jest kobietą, także w miejscach publicznych, na przykład na uczelni. Ta zmiana jest jeszcze przed nami.
Wyszłyśmy także z założenia, że zrozumienie i znajomość własnych praw i ich historii jest niezbędnym kluczem do skuteczniejszych działań antyprzemcoowych, stąd zaproszenie do Akademii dr Katarzyny Sękowskiej-Kozłowskiej. Mówiła ona fascynująco o tym, jak kwestia przemocy wobec kobiet trafiła do międzynarodowego prawa praw człowieka i przestała być traktowana jako sprawa prywatna.
Z wprowadzenia
Spis treści
Joanna Piotrowska Akademia Praw Kobiet – wprowadzenie
Barbara Błońska Przemoc wobec zwierząt jako sygnał przemocy wobec kobiet i dzieci
Renata Durda Świadek przemocy w bliskich relacjach. Co robić, aby nie zaszkodzić sobie i innym
Małgorzata Fuszara Prawa kobiet a udział kobiet w gremiach decyzyjnych
Ewa Łętowska Sprawa kobieca w konstytucji RP
Wanda Nowicka O większej ochronie przed molestowaniem seksualnym w pracy
Artur Pietryka Ściganie gwałtu – nowe prawo, stare problemy?
Katarzyna Sękowska-Kozłowska Przemoc wobec kobiet jako naruszenie praw człowieka
Akademia Praw Kobiet – o przemocy wobec kobiet. Wykłady (plik do pobrania w pdf)
Publikacja wydana w ramach projektu „To nie twoja wina! Stop przemocy wobec kobiet” w ramach programu OBYWATELE DLA DEMOKRACJI finansowanego z funduszy EOG