Myśląc o przyroście demograficznym, cały czas skupiamy się na rozrodczości kobiet. Mówimy o rozwiązaniach wspierających kobiety w wypełnianiu funkcji matek. Cały czas nie jest dla nas oczywistością, że wychowanie dziecka powinno być procesem, w którym na równi uczestniczą dwie osoby.
Opowieść Jochena Königa o wychowywaniu jego córki pokazuje zmagania ojca wychowującego dziecko w środowisku, w którym wykonywanie takich zadań postrzegane jest jako zadanie kobiece. Stąd też to Jochen staje się w oczach Fritzi mamą, co prowadzi zresztą do zabawnych nieporozumień w miejscach publicznych.
Książkę czyta się lekko a historia autentycznie wciąga, więc nie ma sensu streszczać historii tego rodzicielstwa. Jest to niewątpliwie świadectwo tego, że osoby prowadzące „wyzwolony” tryb życia gotowe są do podejmowania odpowiedzialnych decyzji w najbardziej ekstremalnych sytuacjach. Wiadomość o nagłym, nieplanowanym rodzicielstwie nigdy nie jest łatwa do przyjęcia. Autor nie próbuje się tłumaczyć czy usprawiedliwiać – przekazuje informację o „wpadce” na samym początku, przechodząc od razu do opowiadania o tym, w jaki sposób oboje – wraz z kobietą, która w książce przedstawiona jest jedynie mianem „mamy Fritzi – starają się dostosować do zastanej sytuacji. Nie udaje, że od początku byli uradowani – zgłaszają się na konsultacje z psychologiem, które musi odbyć każda osoba rozważająca usunięcie niechcianej ciąży. W istocie jednak rozmowa pomaga Jochenowi poradzić sobie z sytuacją. W końcu postanawiają, że Jochen jest w stanie podjąć się urlopu wychowawczego. Wiedząc, że będą w stanie poradzić sobie z sytuacją, decydują się przeżyć kolejne miesiące w sposób umożliwiający, z jednej strony, przygotowanie się do podjęcia nowego wyzwania, z drugiej – starają się wykorzystać ostatnie miesiące życia bez dziecka u boku.
Ten fragment wspomnień jest istotny o tyle, że pokazuje rolę instytucji państwowych we wspieraniu rodzicielstwa. Takich par jak ta stworzona przez Jochena i mamę Fritzi jest dzisiaj mnóstwo. Sytuacje niechcianej ciąży będą się zdarzać. Jeżeli celem państwa ma być zachęcenie do urodzenia, musi dać możliwość wyboru – traktując przy tym swoich obywateli jako dorosłych ludzi, z prawem do podjęcia w obrębie własnego sumienia decyzji o zakończeniu tej sytuacji.
Zmagania Jochena z wychowaniem niemowlaka pokazują, że zajmowania się dzieckiem można się nauczyć – a nic nie jest skuteczniejszym motywatorem niż konieczność przewinięcia pieluchy czy przygotowania mleka w tym właśnie momencie. Czy mama Fritzi byłaby od razu gotowa do tego rodzaju wyzwań? Wątpliwe. Wydaje się, że umiejętność zajmowania się dzieckiem w pierwszej kolejności wynika ze szczerej miłości i umiejętności zaadaptowania swojego stylu życia do nowej sytuacji – płeć jest tutaj kwestią drugorzędną. To kolejna ważna refleksja, do której skłania lektura tej książki.
Wreszcie, jest to swego rodzaju dzienniczek wychowania dziecka w rodzinie nowego typu. Urodzenie Fritzi zmusiło jej rodziców do współpracy, nie oznacza to jednak, że automatycznie zacieśnieniu uległy relacje pomiędzy nimi. Oboje jednak potrafili oddzielić swoje życie uczuciowe od swoich zobowiązań względem dziecka. Nowe formy życia rodzinnego nie muszą być zagrożeniem ani dla rozrodczości, ani dla dobra dzieci. Osobiście z niecierpliwością czekam na polskie tłumaczenie kolejnej części wspomnień o wychowaniu Fritzi, a w dłuższej perspektywie – na refleksje samej Fritzi.
***
autor recenzji – Michał Żakowski
usuniemy z niej olbrzymiej przeszkody” – grzmiała Angelina w liście. „Jeżeli w tym roku zrzekniemy się prawa do publicznego przemawiania, w przyszłym roku będziemy musieli zrzec się prawa do składania petycji, następnie prawa do pisania i tak dalej. Cóż będą mogły zrobić wtedy kobiety dla niewolników, jeżeli same będą zmuszone przez mężczyzn do milczenia?”
Kolejną ambasadorką praw kobiet i abolicjonistką była Stone, przez wiele lat blisko związana z Anthony i Stanton. Ostatecznie jednak, spór dotyczący 15 poprawki – prekursorskiej dla Ustawy o Prawie Głosu dla Kobiet – przyczynił się do rozpadu tego trio działaczek.
Fakt, że sama nie mogła głosować nie powstrzymał barwnej postaci Woodhull od kandydowania na prezydentkę osobiście. W 1872 roku, wzięła udział w walce o fotel prezydencki z ramienia Partii Równych Praw (Equal Rights Party) wspierana przez Krajowe Amerykańskie Stowarzyszenie Sufrażystek Anthony, na wiceprezydenta proponując Fredericka Douglasa (chociaż to, czy osławiony działacz na rzecz walki z niewolnictwem był świadomy swojego udziału w kampanii, jest wątpliwe). Był to z resztą tylko jeden z pomysłów pionierki wolnej miłości na nagłośnienie problemu walki o prawa kobiet. Podczas, gdy Woodhull cieszyła się popularnością za życia, wraz z siostrą publikowała w radykalnym magazynie o poglądach zgodnych z poglądami sufrażystek, jej ekscentryczne życie i ciągłe wzbudzanie kontrowersji wzbudziło niechęć do jej osoby u Anthony i jej współczesnych.
W 1916 roku, dekadę po śmierci Anthony, Jeannette Rankin z Montany została pierwszą kobietą wybraną do Kongresu Stanów Zjednoczonych. Mimo, iż Montana przyznała kobietom prawo głosu już w 1914, także dzięki zasługom Rankin, część sufrażystek nie była na tyle entuzjastyczna z powodu jej próby wejścia do Izby Reprezentantów, obawiając się, że jej przegrana mogłaby osłabić siłę ruchu. Nawet, gdy została wybrana, aktywistki walczące o prawa kobiet dalej miały obawy i beształy Rankin za to, że pozostawała wierna swoim pacyfistycznym poglądom i opowiadała się przeciwko przyłączeniu się Stanów do I wojny światowej, co nie było wówczas popularne. Inne uważały natomiast, że Rankin nie zrobiła wystarczająco dużo w związku z walką o prawa kobiet, mimo iż to właśnie ona zabiegała o założenie, a później poprowadziła parlamentarną komisję na rzecz prawa wyborczego kobiet, a także otworzyła swoim przemówieniem pierwszą debatę Izby Reprezentantów Stanów Zjednoczonych na ten temat.
W wielu dyskusjach na temat historii amerykańskich kobiet rzuca się w oczy brak głosów kobiet kolorowych. Jednym z powodów ku temu jest fakt, iż choć młode sufrażystki związały się z ruchem abolicjonistycznym już na początku swoich działań, wrodzony rasizm części z nich, brak zgody w kwestii 15 poprawki oraz przemyślany dystans w stosunku do ruchów sufrażystek afroamerykańskich w XX wieku w dużym stopniu wykluczał z ich kręgów kobiety kolorowe, czy przedstawicielki mniejszości etnicznych.
Ubrana w koszulkę apelującą o walkę z rakiem piersi, 26-latka przebiegła trasę w 4 godziny 49 minut i 11 sekund. Powiedziała Cosmopolitanowi, że biegła mimo bólu i stresów spowodowanych samym maratonem (do którego przygotowywała się przez rok), lecz już po wszystkim poczuła w sobie siłę.
„Jeżeli jest droga, żeby walczyć z opresją to jest nią pobiegnięcie maratonu w wybrany przez siebie sposób”, napisała. „Gdzie stygmatyzacja kobiecego okresu jest irrelewantna, a my same możemy pisać zasady od nowa”.