TELEFON DLA KOBIET DOŚWIADCZAJĄCYCH PRZEMOCY

Телефон для жінок, які зазнають насильства

CZYNNY PONIEDZIAŁEK-PIĄTEK
OD 11.00 DO 19.00

Активний з понеділка по п’ятницю з 14:00 до 19:00

Szukaj
Close this search box.

„RE_WOLTA” – recenzja spektaklu | matronat Feminoteki

re_wolta_plakat„RE_WOLTA”  to nietuzinkowy spektakl, który mogliśmy 1 i 2 lutego zobaczyć w Teatrze Ósmego Dnia w Poznaniu. To studium o przemocy seksualnej wobec kobiet będące kompozycją wyrazistych obrazów video, emocji i tematów.

Stereotypy. Kształtowane są przez społeczeństwo i nikt się z nimi nie rodzi, za tworzenie stereotypów odpowiedzialni są przede wszystkim rodzice, ale i otoczenie. Które formy języka i wyrazu pozwalają uniknąć krzywdzących stereotypów na temat przemocy seksualnej wobec kobiet? Odpowiedź na to pytanie przynosi nam przedstawienie. W kilku odsłonach poznajemy stereotypy najczęściej widoczne w życiu codziennym.

Stereotypy dotyczące płci. W pierwszej odsłonie poznajemy kobiety: słabe, skromne, emocjonalne, sentymentalne, cierpliwe – pierwszej odsłonie ubrane w białe suknie, mężczyzna w czerń. Przeciwstawiany jest im obraz mężczyzny silnego, pewnego siebie, racjonalnego zaradnego a jednocześnie wybuchowego. Wizja niczym z sztuk Grotowskiego. „RE_WOLTA”,  bowiem w bezpośredni sposób nawiązuje do technik awangardowego Teatrum Laboratorium.  System Grotowskiego zostaje zestawiony z elementami tańca „butoh”. Sam taniec butoh narodził się na przełomie 50 i 60 lat XX wieku w Japonii. Jego nazwa złożona jest z dwóch ideogramów: „bu”- oznacza taniec, „toh”- krok.  Jest tańcem buntu i sprzeciwu wobec wyuczonej doskonałości ruchu. Próbą odnalezienia własnej, oryginalnej twórczości na parkiecie. Wprawienia się w ruch, a nie wykonywania go. W tym tańcu coś umiera i rodzi się ponownie, każda nowa poza jest czymś wyjątkowym, unikalnym, nie do odtworzenia. Może właśnie to jest powodem wyjątkowości butoh i dlatego też wykorzystano go w przedstawieniu. Wszystko, co zbędne i zakłócałoby wyrazisty przekaz sztuki zostało usunięte. Pozostaje kontakt aktor – widz.

Odsłona druga – stereotypy na temat seksualności. Kobieca uzależniona jest od męskiej, dzięki niej w ogóle jest w stanie zaistnieć. Męskie zainteresowanie ją uaktywnia. Kobieta,  jest więc bierna, podległa, przyjmuje, nie jest seksualna, chce być pożądana. Mężczyzna jest aktywnym,  dominuje i inicjuje. Kobieca bierność objawia się brakiem swego zdania, a opór należy złamać a nie szanować.

W kolejnej odsłonie pokazano utwierdzanie stereotypów i normalizację przemocy. Ona to przedmiot, uległość, jest własnością. On podmiotem, dominantem i posiadaczem. Brutalne  zdobywanie potulnej oddanej najlepiej świadczy o jakości stosunku seksualnego. Przemoc jest kwintesencją przyjemności seksualnej.

Stereotypy na temat przemocy seksualnej to kolejna część sztuki. Kobieta cierpi, jest zastraszona, upokorzona. Mężczyzna odczuwa z tego powodu dumę i przyjemność. Ma społeczne przyzwolenie na tego typu zachowania. Ze statystyk: około 90% sprawców przemocy seksualnej to mężczyźni, przemoc ta ma charakter płciowy i to nieprawda, że jest to zjawisko marginalne.[1] Co piąta Polka została zgwałcona, co trzecia kobieta brała udział w aktywności seksualnej, której nie chciała.

W kolejnej odsłonie pojawia się  stereotyp odpowiedzialności za przemoc seksualną.  Kobieta jest sama sobie winna, przecież się prosiła, nie broniła się. Mężczyzna został sprowokowany, jest niewinny, nic się przecież nie stało. Żadna krótka spódniczka, uśmiech czy flirt nie stanowią usprawiedliwienia dla przemocy seksualnej…

Co możemy zrobić i jak okazać seksualny szacunek? „RE_WOLTA”   jest swoistego rodzajem protestem przeciw bagatelizowaniu przemocy wobec kobiet. Bardzo sugestywnym obrazem w wykonaniu Karoliny Pawełskiej, Barbary Prądzyńskiej, Moniki Wińczyk i Kajetana Hajkowicza . Jest mozaiką złożoną z obrazów pociągającą za sobą silne emocje i skłaniającą do reflekcji. Jednak jednym z kluczy do skutecznego przeciwdziałania molestowaniom jest zmiana naszych głęboko zakorzenionych przekonań utrwalonych w procesie socjalizacji przez stereotypy. Warto podkreślić, że przedstawienie ma specjalną oprawę muzyczną Earth Universal, będącego wspólnym projektem Jeffa Gburka i Huberta Wińczyka. Twórczość tego duetu jest o tyle ciekawa, że w największym stopniu opiera się na elektronicznych i organicznych sygnałach będących dźwiękowymi reprezentacjami rozmaitych form życia istniejącego na naszej planecie. Buto i ruch sceniczny to Katarzyna Pastuszak, opiekę artystyczną nad spektaklem sprawuje poznańska aktorka i reżyserka Małgorzata Walas-Antoniello.

RE_VOLTA  to projekt Stowarzyszenia Nastawnia , który bada temat przemocy seksualnej wobec kobiet. W ramach projektu odbyły się wykłady otwarte oraz powstał  wyżej opisany spektakl teatralny. Niezgoda na nierówność, na ból i cierpienie jest punktem, w którym musi zacząć się zmiana. Potrzebujemy innej perspektywy, by zapewnić bezpieczeństwo tym, które są krzywdzone i wskazać tych, którzy są za przemoc odpowiedzialni. Bez tego RE_WOLTA jest niemożliwa.

Autorka recenzji: Izabela Pazoła

Zdjęcia ze spektaklu, ze strony  Moc w przemoc

[1] https://www.mpips.gov.pl/gfx/mpips/userfiles/_public/1-2010_%20Raport-ogolnopolski_K-M_01-03-11.pdf