przemoc wobec dziewcząt - Fundacja Feminoteka

9 listopada 20165 lutego 2017

NAZYWAM SIĘ MILIARD/ ONE BILLION RISING POLAND 2017: Solidarnie przeciwko gwałtom na randkach

Nazywam się Miliard/ One Billion Rising Poland 2017

Międzynarodowa akcja 14 lutego 2017 roku przebiegać pod hasłem

Powstań | Zakłóć | Przyłącz się

Wspólną akcją w Polsce będziemy nagłaśniać problem gwałtu na randce

Akcja – przeciwprzemocowy protest w formie tańca odbywa się na całym świecie i w Polsce od 2013 roku (tu przeczytasz historię akcji). W 2017 roku akcja jeszcze mocniej skupia się na problematyce wykorzystywania kobiet i jej ujawnianiu oraz zachęca do jeszcze większej międzynarodowej solidarności w domaganiu się położenia kresu wszystkim formom przemocy wobec kobiet i dziewcząt.

PRZYŁĄCZ SIĘ DO AKCJI!

Ponieważ wspólne działanie daje nadzieję – a nadzieja daje siłę do realizacji wspólnej wizji.
Ponieważ wspólne i jednoczesne działanie przyciąga i skupia uwagę, daje możliwość poszerzenia zrozumienia i świadomości na temat przemocy wobec kobiet i dziewcząt.
Ponieważ nie ma Rewolucji bez Solidarności!

SOLIDARNIE PRZECIWKO WYKORZYSTYWANIU KOBIET!

Niezbędne informacje znajdziesz tu:

Jak przyłączyć się do akcji? Tutaj znajdziesz odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania.

Jak zorganizować akcję w swoim mieście?

Lista miejscowości akcji w 2017

Grafiki – ulotki, plakaty, grafika na Facebooka, Twittera

Muzyka, tekst, nauka tańca, język migowy, wersja tańca na wózku inwalidzkim

Język migowy

Wersja tańca na wózku inwalidzkim

Dane statystyczne i inne informację dotyczące gwałtów w Polsce znajdziesz w:

Raport Feminoteki: Dość milczenia. Przemoc seksualna wobec kobiet i problem gwałtu w Polsce (20011 r.)

Raport o przemocy seksualnej fundacji STER (2015 r.)

oraz na stronie

Komendy Głównej Policji (dane z 20014 roku)

na stronie przemoc.gov.pl

Czegoś brakuje, nie możesz znaleźć? – napisz do [email protected], w temacie koniecznie napisz OBR 2017!

W 2017 roku wspólną akcją w Polsce będziemy nagłaśniać problem gwałtu na randce.

Dlaczego ten temat ?

„W Polsce praktycznie nie słyszymy o problemie przemocy w związkach nastolatków, o gwałtach na randce, molestowaniu seksualnym dziewcząt; może się on wydawać społecznie nikły w porównaniu z bezkresem przemocy, do jakiej dochodzi w związkach osób dorosłych. Tymczasem statystyki biją na alarm. Przemoc w związkach nastolatków jest podobnie nasilona, jak to, co dzieje się w relacjach dorosłych”

(A. Czapczyńska, Niebieska Linia 5/2009)

W Polsce nikt regularnie nie monitoruje problemu przemocy i przemocy seksualnej wobec dziewcząt, co nie znaczy, że problem nie istnieje. „Gwałt na randce” – termin powszechnie znany i opisany w Stanach Zjednoczonych i krajach Unii Europejskiej nie jest praktycznie używany w Polsce. Jest objęty takim samym, jeśli nie większym tabu, jak termin „gwałt małżeński”. Dlatego w 2017 roku nasza akcja będzie zajmować się właśnie tym problemem, by go nagłośnić, ujawnić i przeciwdziałać.

DEFINICJA

Gwałt na randce/ gwałt dokonany przez znajomego

To stosunek seksualny bez naszej zgody dokonany przez znajomego lub przyjaciela.
Wymuszenie stosunku może odbyć się bez użycia siły; gwałt jest także wtedy, gdy ktoś nie jest w stanie wyrazić zgody na stosunek seksualny np. gdy ktoś śpi, jest nieprzytomny – traci świadomość w wyniku m.in. spożycia alkoholu.

STATYSTYKI

Ofiarami większości gwałtów i przemocy seksualnej są osoby młode pomiędzy 16. a 24. rokiem życia, kobiety w tej grupie wiekowej są cztery razy bardziej narażone na gwałt na randce niż jakiejkolwiek inne.
Badania The Centers for Disease Control and Prevention (CDC) w USA pokazały, że 80% ofiar kobiet doświadczyło gwałtu na randce przed ukończeniem 25 lat, a prawie połowa doświadczyła gwałtu przed ukończeniem 18 roku życia.
42% kobiet, które doświadczyło gwałtu na randce nikomu o tym nie powiedziało, nigdzie nie zgłosiło.
84% kobiet, które zostały zgwałcone, znało sprawców.
84% mężczyzn, którzy dopuścili się gwałtu na randce, nie definiowało tego zdarzenia jako gwałt.

(dane pochodzą z badań przeprowadzonych w USA)

DOMAGAMY SIĘ:

Stworzenia programów profilaktycznych z zakresu prewencji przemocy (w szczególności przemocy domowej, w szkołach z uwzględnieniem rozkładu płciowego). Programy powinny być konsultowane z partnerami społecznymi: środowiskiem nauczycielskim, specjalistami/ specjalistkami z danych dziedzin, organizacjami pozarządowymi zajmującymi się przemocą wobec kobiet i dziewcząt.
Wprowadzenia do lokalnych programów przeciwdziałania przemocy w rodzinie edukacji na temat gwałtów na randce (skierowanej także do chłopców i mężczyzn) w szkołach i instytucjach.
W programach kształcenia i doskonalenia nauczycieli i nauczycielek należy uwrażliwiać na problemy związane ze stereotypowym postrzeganiem ról płciowych, na znaczenie, jakie w procesie socjalizacji mają przekonania i oczekiwania nauczycieli i nauczycielek wobec uczniów i uczennic.

3 marca 2016

Podręczniki bez uprzedzeń i dyskryminacji?

Na Uniwersytecie Adama Mickiewicza (Collegium Minus) w Poznaniu odbyła się debata „Podręczniki bez uprzedzeń i dyskryminacji. Projektowanie zmiany” prezentująca trzytomową publikację raportu, wieńczącego trzyletnią pracę badaczek i badaczy w ramach projektu „Gender w podręcznikach”. Analizie poddano 176 podręczników do 27 przedmiotów obowiązujących w Polskich szkołach – pisze Tęczowy Poznań o wydarzeniu organizowanym w ramach projektu „Kobiety i mężczyźni, chłopcy i dziewczęta RAZEM przeciw stereotypom płciowym”.

Podręczniki, które obowiązują w polskich szkołach, przedstawiają wyimaginowany świat, rodem z seriali telewizyjnych, który nie jest w stanie przygotować uczniów i uczennic na spotkanie z otaczającą ich rzeczywistością – taki wniosek mógł nasunąć się wszystkim osobom, biorącym udział we debacie „Podręczniki bez uprzedzeń i dyskryminacji. Projektowanie zmiany”.

Jak podały osoby prowadzące debatę, z przeprowadzonych badań wynika, że jest to świat, w którym wszystkie postacie zawsze są szczęśliwe i odgrywają bardzo tradycyjne role. W marginalny sposób podręczniki traktują osoby czarnoskóre (pojawiają się najczęściej przy okazji omawiania tematu biedy i skrajnej nędzy), z niepełnosprawnością (osoby te stanowią zaledwie 5% wszystkich postaci), osoby samotnie wychowujące dzieci (brak takich rodzin w podręcznikach), czy osoby homoseksualne (orientacja homoseksualna traktowana jest jako zaburzenie). Podręczniki nie poruszają także problemu przemocy domowej i przemocy w bliskich związkach.

W debacie wzięła udział grupa ekspertek: prof. Małgorzata Fuszara – Pełnomocniczka Rządu ds. Równego Traktowania w latach 2014-2015 (Uniwersytet Warszawski), dr Agnieszka Kozłowska-Rajewicz – Pełnomocniczka Rządu ds. Równego Traktowania w latach 2011-2014 (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu), dr hab. Edyta Głowacka-Sobiech – badaczka i ekspertka projektu Gender w Podręcznikach (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu),dr Violetta Kopińska – badaczka i ekspertka projektu Gender w Podręcznikach (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu), dr Joanna Dec-Pietrowska – badaczka i ekspertka projektu Gender w Podręcznikach (Uniwersytet Zielonogórski) oraz Elżbieta Walkowiak – Wielkopolska Kurator Oświaty w latach 2009-2015.

Powstanie raportu to jednak dopiero początek pracy, jaka stoi przed badaczkami i badaczami. Ta praca zaowocowała wspaniałym raportem, który część z nas już widziała, część będzie miała do niego dostęp lada dzień. Trzeba go także przetłumaczyć na język angielski, aby był bardziej uniwersalny i dostępny dla szerszej grupy – powiedziała Kozłowska-Rajewicz. Zwróciła także uwagę na zmiany, jakie zaszły w przeciągu ostatnich lat w prawie oświatowym. Obecnie wybór podręczników szkolnych w coraz większym stopniu zależy także od rodziców. Niestety, ekspertki wspólnie przyznały, że nadal bardzo mała część rodziców korzysta z tego prawa i zapoznaje się z podręcznikami, z jakich będą uczyć się ich dzieci. Tymczasem braki w podręcznikach, jakie ukazuje raport, mogą negatywnie wpływać na ich życie i relacje z rówieśnikami.

Najczęściej pojawiającymi się w podręcznikach postaciami są biali mężczyźni. W podręcznikach do historii, etyki i filozofii stanowią oni 80% wszystkich postaci, zaś w podręcznikach do sztuki stanowią 91% autorów reprodukowanych dzieł. Mężczyźni są także wyżej w hierarchii. Autorzy i autorki podręczników przedstawiają mężczyzn najczęściej jako osoby zajmujące stanowiska kierownicze. Kobiety zaś prezentowane są jako osoby spoza świata pracy lub wykonujące niskopłatną pracę. Osoby prowadzące debatę zwróciły także uwagę na androcentryczny język, jakim pisane są podręczniki.

– Senatorowie są przekonani, ze te podręczniki są w porządku i my, jakaś grupa genderowa, rzucamy się na świat, który jest świetny, piękny, dobrze poukładany, przedstawiany dobrze w tych podręcznikach i chcemy coś na siłę zmieniać. Dlatego, żeby doprowadzić do jakiejś dobrej zmiany, to trzeba ekstremalne fragmenty z tego wielkiego podsumowania wypunktować i pokazać – powiedziała prof. Małgorzata Fuszara.

Raport już wkrótce dostępny będzie w wersji PDF.

Źródło: Tęczowy Poznań

Więcej o pozostałych działaniach w projekcie

Projekt realizowany był przez Fundację Feminoteka w partnerstwie z grupą badawczą Gender w Podręcznikach i grupą nieformalną Głosy przeciw Przemocy w ramach Programu „Obywatele dla Demokracji” finansowanego z funduszy EOG.

18 stycznia 201628 sierpnia 2021

Przeciwdziałanie przemocy i przemocy seksualnej wobec dziewcząt. Poradnik dla nauczycieli i nauczycielek

„Przeciwdziałanie przemocy i przemocy seksualnej wobec dziewcząt. Poradnik dla nauczycieli i nauczycielek”

Praca zbiorowa
Fundacja Feminoteka , Warszawa, 2008
ISBN 978-8394783-7-9

Tak długo jak mamy do czynienia z przemocą wobec kobiet, nie możemy twierdzić,
że dokonuje się postęp na drodze ku równości, rozwojowi i pokojowi.
Kofi Annan, były Sekretarz Generalny ONZ

Dlaczego w ogóle mówimy o zjawisku przemocy wobec kobiet i dziewcząt? Czy to, że kultura patriarchalna szczególnie krzywdzi kobiety, to tylko pomysł organizacji kobiecych i feministycznych? Odpowiedzmy od razu na to pytanie: nie tylko feministki i aktywistki kobiece zauważyły hierarchię płciową i męską dominację owocującą przemocą. Pamiętajmy, że pisząc o przemocy i dominacji, odnosimy się do zjawisk i procesów, a nie do konkretów, nie tyle piszemy o czyimś partykularnym doświadczeniu, ile raczej zdajemy sprawę z istnienia społecznego fenomenu. Oprócz feministek i działaczek na rzecz praw kobiet, także międzynarodowe gremia uznały przemoc wobec kobiet za część kultury patriarchalnej, którą należy jak najszybciej zmienić.

Jesteśmy przekonane, że wychowawcy i nauczyciele nie reagują w przypadkach przemocy czy przemocy seksualnej nie dlatego, że nie chcą, lecz dlatego, że najczęściej są bezradni, często nie wiedzą, co zrobić. Bywa, że nie wiedzą jak tę przemoc rozpoznać, czym jest molestowanie seksualne itp. Część nauczycielek i nauczycieli jest też przekonana, że wystarczą jednoznaczne instrukcje, jak zachować się w przypadku, gdy dojdzie do przemocy czy przemocy seksualnej.

Niestety – jednej, gotowej recepty nie ma. Podkreślają to również wszystkie osoby, które napisały teksty do tego poradnika. Możemy jedynie sugerować pewne zachowania i reakcje, ale nie jesteśmy w stanie podać precyzyjnej odpowiedzi, instrukcji krok po kroku, ponieważ każde zdarzenie jest inne, każdy uczeń i uczennica inaczej reagują, a problem przemocy, zwłaszcza przemocy seksualnej, jest niezwykle złożony.

Wychodzimy też z założenia, że nauczyciele i nauczycielki nie muszą być ekspertami z zakresu interwencji kryzysowej i nie muszą takiego ciężaru brać na siebie. W naszym poradniku kładziemy nacisk przede wszystkim na edukację, czyli przeciwdziałanie negatywnym zjawiskom, które mogą stać się przyczyną przemocy czy przemocy seksualnej. Właśnie w profilaktyce i edukacji dzieci i młodzieży, widzimy największą szansę na zmniejszenie skali przemocy i przemocy seksualnej.
(ze Wstępu do publikacji)

SPIS TREŚCI

1. Przemoc wobec kobiet i dziewcząt – ogólnoświatowy i polski problem

2. Kilka uwag o szkole, wychowaniu i równości Anna Dzierzgowska

3. Genderowe podstawy przemocy wobec dziewcząt Ewa Rutkowska

4. W świecie, w którym nie pozwala się kobiecie mówić „tak”, jej „nie” nie jest słyszalne – rozmowa z Wiesławem Sokolukiem

5. Ucząc o wzajemnym szacunku, o szacunku do własnego ciała – przeciwdziałamy przemocy – rozmowa z Alicją Długołęcką

6. Przemoc seksualna w szkole i działania na rzecz jej zapobiegania Zuzanna Celmer

7. Co zrobić, gdy dojdzie do przemocy seksualnej w szkole – porady prawne Irmina Kotiuk

8. Dobre praktyki:

– Międzynarodowa Kampania 16 Dni Przeciwdziałania Przemocy Wobec Kobiet Alina Synakiewicz
– Ponton – grupa młodzieżowych doradców seksualnych Aleksandra Józefowska
– Stowarzyszenie w Stronę Dziewcząt – propagowanie idei równouprawnienia w edukacji Joanna Piotrowska
– Warsztaty WenDo jako forma profilaktyki przemocy wobec dziewcząt Alina Synakiewicz

9. Konwencje, pakty, umowy i dyrektywy

10. Polecane książki i inne publikacje

11. Przydatne strony internetowe

12. Przydatne telefony

13. Słowniczek

POBIERZ (plik pdf)

25 kwietnia 201425 kwietnia 2014

Już w piątej klasie na dziewczynkę mówią „dziwka”

Dzieciństwo kończy się szybciej. Już w piątej klasie dziewczynki nazywane są „dziwkami”. W gimnazjum wylewają się problemy narastające wcześniej – mówi dr Iwona Chmura-Rutkowska, pedagożka i socjolożka, pracuje na Wydziale Studiów Edukacyjnych Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.

Justyna Suchecka: Badała pani przyczyny i objawy przemocy w gimnazjach. Czego się pani dowiedziała? Iwona Chmura-Rutkowska: Badania potwierdziły, że przemoc i dyskryminacja ze względu na płeć, w tym o podtekście seksualnym, są powszechne i występują we wszystkich szkołach. Problem dotyczy obu płci. Ale w dotkliwych formach chodzi przede wszystkim o przemoc chłopców – zarówno wobec dziewcząt, jak i innych chłopców.Czym się to objawia?

– To krzywdzenie w różnych formach. Podglądanie w szatni czy łazience, komentarze na temat ciała i jego intymnych części, sposobu poruszania się, wulgarne i seksualne aluzje, gesty, gwizdy, mlaskania, cmoknięcia i inne „zwierzęce” odgłosy. Uporczywe przyglądanie się, śledzenie, szarpanie za ubrania, wysyłanie wulgarnych wiadomości lub oglądanie w obecności innych pornografii. Rozpowszechnianie kłamstw na temat czyjegoś zachowania czy intymnych relacji z drugą osobą. Zastraszanie.To nie jest zamknięta lista. Zdarzają się też obnażanie w obecności innych czy symulowanie gwałtu. To, co rzuca się w oczy najmocniej, to seksualizacja dziewcząt i relacji rówieśników. Nie tylko tych intymnych.

To znaczy? – Dziewczyny ze wszystkich stron dostają przekaz, że ciało i wygląd mają większe znaczenie niż to, co wiedzą, czują, myślą, niż ich umiejętności i poczucie humoru. Chcąc więc podnieść swoją wartość w oczach rówieśników, podkreślają atuty, które w tej kulturze są szczególnie cenione. Ubierając się „seksownie”, chcą wyglądać „kobieco” – ale nie chcą być nazywane „dziwkami”. A to właśnie spotyka je w szkole.

Wiele form przemocy z tego okresu bagatelizujemy. Dorośli tłumaczą ją „niedojrzałością chłopców”, nazywają „głupimi żartami” czy „końskimi zalotami”. Dziewczęta przekonuje się, że mają to traktować jako dowód atrakcyjności i wyraz uznania rówieśników. Powszechny jest pogląd, że one same „prowokują” poprzez makijaż i ubiór, a więc ponoszą współodpowiedzialność za zachowanie sprawców przemocy. Wielu chłopców, z którymi rozmawiałam, nie ma świadomości, że robią coś złego. Brak reakcji dorosłych jedynie umacnia ich w przekonaniu, że to „normalne”.

Przemoc to akt dominacji i przejaw władzy. Badania pokazują, że dzięki niej chłopcy chcą utrzymać przewagę nad dziewczętami i „mięczakami”, czyli chłopcami niepasującymi do wzorca twardego faceta. Bardzo często przejmują język dorosłych, pogardliwy dla kobiet. Mówiąc do dziewczyny: „Ty k…, ale masz grubą d…”, chłopak udowadnia swoją pozycję i „miażdży” koleżankę.

Cały tekst: Gazeta Wyborcza

888 88 33 88

888 88 79 88

SAMO DOBRO

Tag: przemoc wobec dziewcząt

NAZYWAM SIĘ MILIARD/ ONE BILLION RISING POLAND 2017: Solidarnie przeciwko gwałtom na randkach

Podręczniki bez uprzedzeń i dyskryminacji?

Przeciwdziałanie przemocy i przemocy seksualnej wobec dziewcząt. Poradnik dla nauczycieli i nauczycielek

Już w piątej klasie na dziewczynkę mówią „dziwka”