TELEFON DLA KOBIET DOŚWIADCZAJĄCYCH PRZEMOCY

Телефон для жінок, які зазнають насильства

CZYNNY PONIEDZIAŁEK-PIĄTEK
OD 11.00 DO 19.00

Активний з понеділка по п’ятницю з 14:00 до 19:00

Szukaj
Close this search box.

Relacja z seminarium badawczego pt.: #Czarnyprotest. Społeczeństwo obywatelskie nowego typu?

#czarny protestRelacja z seminarium badawczego pt.: #Czarnyprotest. Społeczeństwo obywatelskie nowego typu?

Autorka: Izabela Pazoła

2 marca bieżącego roku w siedzibie Krytyki Politycznej odbyło się seminarium badawcze pt.: #Czarnyprotest. Społeczeństwo obywatelskie nowego typu? Autorki badania tj. Katarzyna Murawska, Katarzyna Milczewska oraz Zofia Włodarczyk starały się jak najszerzej aczkolwiek z pewnym dystansem opisać zjawisko #czarnegoprotestu.  Jako badaczki społeczne, którym bliskie są jakościowe narzędzia analizowania zjawisk społecznych – wykorzystały je, aby przeanalizować całe zjawisko i na postawie zebranego materiału zastanowić się nad kwestiami: – dlaczego uznajemy #czarnyprotest za sukces, – jakie były czynniki tego sukcesu i jakie mogą być dalsze losy tego zrywu, – czy 3.10 jest symptomem głębszej zmiany?

Recenzentami ich pracy badawczej zostali: dr Elżbieta Korolczuk oraz dr Mikołaj Rakusa-Suszczewski.

Badawcze trio przeprowadziło w listopadzie i grudniu 2017 roku 20 wywiadów pogłębionych z kobietami i mężczyznami, którzy byli (współ)organizatorami/kami różnych demonstracji, protestów, pikiet, które odbywały się 3 października 2016 roku. Wśród respondentów znalazło się 18 kobiet i 2 mężczyzn. Na podstawie zebranego materiału  badaczki postanowiły  zastanowić się nad trzema kwestiami, o których wspominano powyżej. Dogłębnie zanalizowały kwestie i udzieliły odpowiedzi.

Na seminarium, po przeanalizowaniu przez nie raz jeszcze całego badania, głos zabrali recenzenci pracy. Jako pierwsza oceniała dr Elżbieta Korolczuk. W jej ocenie opinii pojawiło się pytanie, na ile emocje stały się historią pewnej narracji, ponieważ silne przeżywanie emocji buduje tożsamość grupy, i pozwala na jej rozwój. Zadała też pytanie: jaki był charakter emocji przeżywanych gdyż oscylował on między wściekłością a solidarnością, czy można mówić o stylu przeżywanych emocji? Według  dr Korolczuk w materiale zaistniało wiele tropów, ale jednocześnie brakuje uporządkowania, które pozwoliłoby usystematyzować temat. Czy można mówić o stylu przeżywania emocji, ucieleśnionym obywatelstwie? Czy jest to przyczyna czy skutek? Co sprawiło? Czy może jest to specyficzna konfiguracja protestu? Postawiła 3 pytania do badania:

  1. Czy pojawiły się na #czarnymproteście organizacje kobiece, NGO-sy – w materiale, wspomniano bowiem tylko o Manifie?
  2. NO LOGO – jak kwestia polityczność a partyjność wpłynęła na #czarnyprotest?
  3. Przyszłość #czarnegoprotestu. ACTA a #czarnyprotest, czy będą długofalowe efekty, jeśli tak, kiedy będą i jak się objawią?

Drugim recenzentem pracy badawczej był dr Mikołaj Rakusa-Suszczewski, który stwierdził, ze badanie utrzymane jest co prawda w luźniej konwencji ale jednak o charakterze dokumentalnym. Nie jest niepowtarzalne, ale wykorzystano narzędzia używane do analizy ruchów społecznych. Sam sposób prowadzenia i opinie wynikłe z analizy badania określił jako bardzo asekuracyjne i grzeczne. Pytanie zadane przez dr Rakusę-Suszczewskigo brzmiało:

– jaka jest w tym proteście rola mężczyzn, Kościoła; czy polityka NO LOGO i mobilizacja na tej zasadzie ma sens, czy był to dobry wybór strategiczny?

Dr Mikołaj Rakusa-Suszczewski zauważył też problem wartości, zastanawiając jaki motyw popycha ludzi do protestu. Oceniając materiał stwierdził, że przyczyna #czarnegoprotestu jest oczywista i została postawiona, to imaginarium mniej lub bardziej indywidualnych przekonań związanych z kwestią aborcji. Zwrócił też uwagę na kwestię etyczną: problem moralny a dobro podstawowe, osądził, że jest to problem nierozstrzygalny pragmatycznie. Brakowało mu w tekście pytania o moralny aspekt aborcji, kształt prawa. Według niego #czarnyprotest to odosobnione wydarzenie, a nie ciągłość, nie uważa, że przekształci się w ruch społecznych. Podsumowując ocenił badanie jako ograniczone, ale stawiające doniosłe pytania odnośnie społecznego podłoża #czarnegoprotestu. Docenił „urzekający” styl badania, ankiety.

Następnie autorki odpowiedziały na pytania recenzentów. Kontrując pytania dr Korolczuk, stwierdziły, że:

  1. Na ile organizacje – rozmówczynie badania nie mówiły, część traktowała NGO-sy jak partie, i dlatego zakaz na protestach w niektórych miastach nie było, a w niektórych wspomagały.
  2. NO LOGO – nie, nie dokonały się podziały, ścieranie się, taka magma.
  3. Długofalowe efekty – nie ma na to odpowiedzi, trudno określić przyszłość. Nie wiemy, może być nadzieja.

Odpowiadając na pytanie dr Rakusy-Suszczewskigo, dlaczego nie poszły  w tematykę moralności potwierdziły, że same nie  układały pytań ankietowych, otrzymały gotowy zestaw, bez możliwości ingerencji.

W kolejnej części padły pytania z sali: czy nie był przesadzony optymizm autorek badania? Autorki stwierdziły, że taki optymizm wyrażali rozmówcy, #czarnyprotest to pierwszy krok, będą kolejne.

Podsumowując tekst badawczy pokazuje, że w ruchu społecznym dzieje się wiele ciekawych rzeczy. Zaskoczeniem okazał się dystans badaczek, ale tekst broni się sprawnym aparatem badawczym i metodologią. Co przedstawiało badanie według recenzentów? Jest to kwestia sporna. Doktor Rakusa- Suszczewski, stwierdził, że „ 3.10” oraz, że są to migotliwe protesty o afektywno-reaktywnym charakterze, dr Korolczuk, że #czarne protesty. Plusem jest pierwsza od tak dawna aktywność społeczna. Przyczyną sukcesu według uczestników seminarium – komitet „Ratujmy kobiety” Wg dr Korolczuk jest to sukces, odkurzenie i nadanie sznytu na nowo islandzkiemu protestowi.

PRO. Odzyskajmy prawo do aborcji – dyskusja podczas Akademii Feministycznej.

Wieczorem 20 października 2015 w siedzibie Feminoteki odbyła się pierwsza po letniej przerwie Akademia Feministyczna. Tym razem pretekstem do spotkania było wydanie przez Krytykę Polityczną książki Kathy Pollitt pod tytułem „PRO. Odzyskajmy prawo do aborcji”. O książce dyskutowały Anka Grzywacz i Karolina Więckiewicz z Federacji na Rzecz Kobiet i Planowania Rodziny, czyli ekspertki w dziedzinie aborcji.

 

Obie gościnie zgodnie podkreślały, że książka może wnieść powiew świeżości do środowiska pro choice w Polsce, które jest ewidentnie zmęczone brakiem możliwości poprawy sytuacji, czy wręcz ciągłym zmaganiem się z próbami wprowadzenie prawa całkowicie zakazującego aborcji. Anka Grzywacz zauważyła, że efektem długotrwałego dyskutowania z przedstawicielami środowisk konserwatywnych jest zejście do tego samego poziomu, czyli używanie konserwatywnych argumentów (np. wartościowanie wyboru kobiety w zależności od sytuacji – aborcja z przyczyn ekonomicznych jest nie do przyjęcia, ale usunięcie ciąży będącej wynikiem gwałtu jest już akceptowalne). Dzięki książce mamy możliwość odświeżyć myślenie i wyjść ze schematów. Grzywacz podkreśliła też, że elementarną kwestią jest ponowne zaufanie kobietom. Brak zaufania, przejawiający się min. wartościowaniu decyzji kobiet, jest tak naprawdę odebraniem im prawa do decydowania. Innym aspektem dostosowania się do konserwatywnego dyskursu jest wtłoczenie kobiet w schemat aborcji, jako przeżycia strasznego – a co za tym idzie rzadkiego i złego. Autorka książki proponuje postrzeganie aborcji, jako jednej z metod planowania rodziny – co jak zauważyły ekspertki, jest niemożliwe, jeśli się ją stygmatyzuje.

 

Wątkiem, na który prelegentki zwróciły szczególną uwagę w książce było demaskowanie motywacji przeciwników aborcji. Autorka przedstawia ciekawą pespektywę, która może pomóc w obalaniu konserwatywnych argumentów. Przeciwnicy aborcji nie dążą do ograniczania liczby wykonywanych zabiegów. Nie podejmują działań z zakresu edukacji seksualnej i nie zwiększają dostępu do środków antykoncepcyjnych. Zamiast tego zdają się nie zauważać, że stosunki seksualne nie są podejmowane w większości przypadków w celach stricte reprodukcyjnych. Przeciwnicy aborcji nie chronią też życia ludzkiego, a wręcz pozbawiają kobiety podstawowych praw człowieka . Są one dla nich nie ludźmi, a miejscem rozwoju płodu. Odgrywają role bohaterek tylko do czasu urodzenia dziecka. Tymczasem kobiety często podejmują decyzję o aborcji, aby chronić byt swoich przyszłych, bądź już urodzonych dzieci. Aborcja nie jest przeciwstawna macierzyństwu, jak twierdzą jej przeciwnicy. Często jest też tak  – jak podkreślały ekspertki – podobnie w USA jak i w Polsce, że pewnym kobietom pozwala się mieć dzieci (mowa tu o białych, wykształconych kobietach), a innym już nie (np. biednym, imigrantkom, kobietom o innym niż biały kolorze skóry). Docieramy w tym momencie do sedna problemu – ludzie, którzy nazywają się obrońcami życia, są tak naprawdę osobami, które chcą kontrolować kobiety, odbierając im podmiotowość i prawo do decydowania o własnym ciele.

 

Po wystąpieniu prelegentek wśród uczestniczek i uczestników zebrania, rozgorzała dyskusja na temat przyczyn wprowadzenia obecnie obowiązujących przepisów antyaborcyjnych w Polsce oraz tego, jak sytuacja wyglądała przed ich wprowadzeniem. Na pytanie publiczności o następne planowane działania środowiska feministycznego w walce o prawo do aborcji, prelegentki zasugerowały przeczytanie książki Kathy Pollitt i czerpanie z niej inspiracji. Być może przyszedł czas na to, żeby wyzwolić się z konserwatywnego schematu, i zamiast PRO CHOICE zacząć określać ruch zgodnie z tym, czym jest, czyli PRO ABORTION.

 

Aleksandra Kołeczek

aktywistka, wolontariuszka Feminoteki

GDAŃSK. Kazimiera Szczuka i Stanisław Rosiek w rozmowie o prof. Janion

JanionKazimiera Szczuka i Stanisław Rosiek w rozmowie o prof. Janion i drugim tomie książki wywiadu rzeki w Świetlicy Krytyki Politycznej w Gdańsku, w środę 17 grudnia o godz. 19.00.

Krytyka Polityczna zaprasza na gdańską premierę długo oczekiwanego drugiego tomu wywiadu-rzeki Kazimiery Szczuki z prof. Marią Janion pt.: Janion. Transe-traumy-transgresje. 2: Prof. Misia.

Goście:
Kazimiera Szczuka (Krytyka Polityczna),
prof. Stanisław Rosiek (Uniwersytet Gdański)

Spotkanie poprowadzi Anna Strzałkowska (Uniwersytet Gdański).

O książce:

Profesor Janion jako „poeta krajowy”, „kloszard metafizyczny”, Pluszkin z powieści Gogola, „pracownica morza” z Wiktora Hugo, wreszcie – niezłomny starzec trwający na stanowisku w romantycznej bibliotece. Janion opowiada o życiu po katastrofie marca 68 tu, w kraju, na przekór projektowi emigracji. Lata siedemdziesiąte i osiemdziesiąte to epoka gdańskich „Transgresji”, czas Güntera Grassa, Wernera Herzoga, czas „nowej prywatności”, przekuwanej w projekt polityczny. Jarosław Iwaszkiewicz i – przede wszystkim – Miron Białoszewski pojawiają się w II tomie rozmów jako partnerzy tamtych poszukiwań. Duch zmarłego Kazimierza Wyki nawiedza mieszkanie Janion. Poczciwy język polonistyczny pęka pod naporem interpretacji demonicznych i wampirycznych. Powstaje nielegalne Towarzystwo Kursów Naukowych. Wybucha Sierpień.

Spotkanie rozpocznie się 17 grudnia o godz. 19.00, w Świetlicy Krytyki Politycznej w Trójmieście, ul. Nowe Ogrody 35, IIp., Gdańsk. Wstęp wolny.

Organizatorką wydarzenia jest Świetlica Krytyki Politycznej w Trójmieście.

Ksiązkę dofinansowano ze środków Fundacji Róży Luksemburg.
Patronaty: TVP Kultura, Xiegarnia.pl, Enter The Room.

Świetlica Krytyki Politycznej w Trójmieście to miejsce wydarzeń kulturalnych i społecznych, powstała w 2009 roku. Podejmuje działania na rzecz kształtowania otwartego i różnorodnego Trójmiasta zarówno w sferze kultury, jak i życiu społecznym. Jako środowisko budujące nowoczesną lewicę w Polsce działa na rzecz partycypacji i poszerzenia udziału obywateli w życiu publicznym oraz długotrwałej zmiany społecznej.

Osoba do kontaktu:

Elżbieta Rutkowska, 503 696 231, [email protected]

******

Książkę można zamówić w Księgarni Feminoteki.

Urwał się GENDER z …, czyli o Gender. Przewodniku Krytyki Politycznej

Gender. Przewodnik Krytyki Politycznej

Warszawa 2014

recenzuje Aleksandra Magryta

gender-okladka_ramka

Już jest. Już pojawił się. Krytyka Polityczna wydała  właśnie świetny przewodnik po gender.

Przewodnik o genderze musiał w końcu powstać. I powstał.  I na dodatek jest lekturą obowiązkową. Dla każdej i dla każdego. Nieważne, jaką ma się wiedzę na temat gendera. Nawet jeżeli nie ma się zielonego pojęcia, czym ten straszny gender jest, to nic strasznego. Właśnie po to powstał ten Przewodnik.

Gender. Przewodnik Krytyki Politycznej  jest  kompleksowym zbiorem tekstów  z różnych dziedzin (od literatury i edukację po własne świadectwa życia z genderem J) jak i różnej formy (począwszy od listu otwartego środowisk naukowych zajmujących się płcią społeczno-kulturową, przez wywiady np. z akademiczką Małgorzatą Fuszarą o (nie)umieszczaniu kobiet na listach wyborczych, po świetne artykuły specjalistek i specjalistów) na temat zjawiska wokół, którego przez ostatnie kilka miesięcy było głośno w mediach.

Przewodnik  po genderze, czyli płci społeczno-kulturowej, jest bardzo dobrą lekturą dla osób, które od dawna zajmują się tematyką płciowości. Również dla osób stawiających pierwsze kroki w akceptacji niestereotypowych zachowań.  I nawet dla tych, co propagują różnorodność, tolerancję i feminizm, lektura Przewodnika będzie bardzo wzbogacająca. Po pierwsze dają one cały wór argumentów na to, że straszny gender nie jest wcale straszny, lecz jest po prostu płcią społeczno-kulturową, którą reprezentujemy wszyscy i wszystkie. Po drugie Przewodnik daje świetne narzędzia do dyskusji z przeciwni_CZ_kami szeroko pojętej nauki. Myślę, że ile osób, tyle argumentów za przeczytaniem Przewodnika.

Czytać Gender. Przewodnik Krytyki Politycznej można zacząć od początku. Można też losowo wybierać sobie teksty, zaczynając nawet od ostatniej części z własnymi świadectwami  przedstawicielek i przedstawicieli grup zawodowych, których są reprezent_K_ami. Są to świadectwa, w których oprócz zawodu płeć odgrywa znaczącą rolę.

Można też wyrywkowo sięgać po wywiady, zaczynając  np. od wywiadu z wolontariuszką z Grupy Ponton działającej przy Federze – Małgorzatą Kot – o bardzo ważnej roli edukacji seksualnej i o potrzebie edukowania całego społeczeństwa w tym zakresie. Można i warto też pochylić się nad budującym wywiadem z Elżbietą Korolczuk, która to od lat organizuje warszawskie Manify i naukowo bada ruchy społeczne. Korolczuk wskazuje na sukcesy polskiego feminizmu, do których należy m.in. zmiana tematyki poruszanej w Dniu Kobiet z mówienia o pięknych paniach na informowanie o dyskryminacji kobiet na rynku pracy i przemocy wobec kobiet.

Lekturę Przewodnika można też zacząć od tekstów w charakterze felietonów lub tekstów naukowych. Do nich należy artykuł Marii Pawłowskiej o neuroseksizmie, czyli najprościej rzecz ujmując o wytwarzaniu stereotypów płciowych. Z nieco innego obszaru, lecz równie ciekawym artykułem jest tekst spod pióra Agnieszki Mrozik, która analizuje kondycję  współczesnej nauki Gender Studies.

To zaledwie kilka z kilkudziesięciu świetnych tekstów, które po prostu trzeba przeczytać.

Gender. Przewodnik Krytyki Politycznej możesz zakupić u nas w Księgarni Feminoteki. Zapraszamy!

 

Aleksandra Magryta – literaturoznawczyni, germanistka, aktywistka społeczna: organizuje Warszawskie Manify.  W Feminotece koordynuje projekt „Staying Safe Online: Gender and Safety on the Internet”