Edukacja przeciwprzemocowa od przedszkola, jednolita metodologia diagnostyczna stworzona przez zespół ekspercki czy tworzenie budżetów zadaniowych z procentowym gwarantowaniem środków na dane cele, to jedne z wielu rekomendacji, które opracowane zostały podczas seminarium „Lokalnie przeciw przemocy wobec kobiet” 22 marca w Zielonej Górze.
Seminarium było elementem ogólnopolskiego projektu „Antyprzemocowa Sieć Kobiet”, którego Lubuskie Stowarzyszenie na rzecz Kobiet BABA jest partnerką. Ponadto w organizację seminarium włączyły się: Katedra Pedagogiki Specjalnej i Profilaktyki na Wydziale Pedagogiki, Psychologii i Socjologii Uniwersytetu Zielonogórskiego oraz Koło Naukowe Studentów Psychologii UZ „Przeciwko Przemocy”.
W programie seminarium „Lokalnie przeciw przemocy wobec kobiet” znalazły się następujące wystąpienia:
- Prezentacja wyników badań lokalnych programów antyprzemocowych z perspektywy płci – Joanna Piotrowska, prezeska fundacji Feminoteka.
- Województwo lubuskie na tle kraju – wyniki badań porównawczych przeprowadzonych przez Lubuskie Stowarzyszenie na rzecz Kobiet BABA, Monika Bendyk i Kamilla Obuchowska.
- Rola Zespołów Interdyscyplinarnych w przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie i przemocy wobec kobiet – prof. dr hab. Grażyna Miłkowska.
W części warsztatowo-dyskusyjnej poświęconej następującym zagadnieniom:
- niewykorzystane możliwości prewencji i skutecznej reakcji w ramach istniejących rozwiązań prawnych. Szanse i wyzwania,
- rekomendacje dla zespołów interdyscyplinarnych oraz jednostek samorządu lokalnego w zakresie prowadzenia polityk przeciwdziałania przemocy w rodzinie i przemocy wobec kobiet
zabrali głos m.in. prof. dr hab. Grażyna Miłkowska kierownik Katedry Pedagogiki Specjalnej i Profilaktyki, dr Anita Kucharska-Dziedzic, prezeska Lubuskiego Stowarzyszenia na rzecz Kobiet BABA, dr Alfred Staszak, Prokurator Okręgowy w Zielonej Górze, Justyna Pecyna, prokurator Prokuratury Rejonowej w Zielonej Górze, Monika Olejnik, sędzia Sądu Rejonowego w Zielonej Górze, podinspektor Mariusz Olejniczak z Komendy Miejskiej Policji w Zielonej Górze, Lidia Gryko, zastępczyni naczelnika Wydziału Oświaty i Spraw Społecznych Urzędu Miasta Zielona Góra, przedstawiciele ośrodków pomocy społecznej w Zielonej Górze i Nowej Soli, Terenowego Komitetu Obrony Praw Dziecka w Zielonej Górze, Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Zielonej Górze, zespołów interdyscyplinarnych. Domu Pomocy Społecznej w Zielonej Górze oraz naukowcy i studenci Wydziału Pedagogiki, Psychologii i Socjologii Uniwersytetu Zielonogórskiego, przedstawiciele organizacji pozarządowych, mediów oraz zielonogórskich parlamentarzystów. Łącznie listę obecności podpisało 51 osób.
Zgłoszone rekomendacje dotyczyły poprawy efektywności działań przeciwprzemocowych na poziomie lokalnym, zwłaszcza w zakresie niwelowania luk ustawowych i braku kompatybilności działań różnych instytucji.
Najważniejsze rekomendacje ze względu na grupę problemową:
DIAGNOZA
– powinna obowiązywać jednolita metodologia diagnostyczna stworzona przez zespół ekspercki, złożony z naukowców i praktyków po stronie samorządowej dla danego województwa lub kraju dostosowana do różnych poziomów samorządu terytorialnego;
– diagnoza powinna umożliwiać nie tylko stawianie tez i diagnozowanie skali problemu, ale także wyciąganie wniosków i tworzenie ewaluacji końcowej i śródokresowej programów przeciwdziałania przemocy;
– poza liczbą niebieskich kart należy korzystać z danych prokuratur i sądów w zakresie liczby zgłoszonych przestępstw, aktów oskarżenia oraz wyroków (w tym skazujących i nakładających obowiązki na oskarżonego, których wypełnienie umożliwi zawieszenie kary);
– dane do diagnozy winny pochodzić z danego regionu, ogólnokrajowe mogą być tłem pozwalającym na wyodrębnienie lokalnych problemów lub lokalnej specyfiki;
– poszerzona diagnoza powinna obejmować przyczyny zamknięć dotychczasowych postępowań prowadzonych przez zespoły interdyscyplinarne;
ZESPOŁY INTERDYSCYPLINARNE
– lokalny samorząd powinien zapewnić finansowanie działalności zespołów, nie można ludziom dokładać obowiązków, nie zwiększając wynagrodzenia, co najmniej 1 etat powinien być finansowany na obsługę ZI;
– członkami ZI powinni być kierownicy jednostek współpracujących (decyzyjność i prestiż), członkami grup roboczych ich podwładni – praktycy w jednostkach współpracujących (kompetencje i dyspozycyjność).
WSPÓŁPRACA
– na terenie, gdzie brakuje organizacji kobiecych zajmujących się pomocą, interwencją i przeciwdziałaniem przemocy JST powinny szukać współpracy lub opinii dla swoich działań wśród organizacji ogólnopolskich lub regionalnych;
– współpraca z trzecim sektorem powinna odbywać się na każdym poziomie tworzenia i realizacji programów przeciwprzemocowych, w tym większy udział w zadaniach zleconych;
– współpraca powinna obejmować także samorządy prawnicze;
– a także jednostki badawcze i naukowe.
KOMPETENCJE
– finansowanie przez samorządy szkoleń i superwizji osób realizujących zadania wynikające z programu na określonym, stałym poziomie;
– unikanie konfliktu interesów w przypadku osób świadczących pomoc i poradnictwo (nie można jednocześnie udzielać porad bezpłatnie w ramach programu i odpłatnie w ramach własnej działalności pozaprojektowej);
– określone minimum kompetencyjne dla osób pracujących w ramach działań projektowych.
EDUKACJA
– konieczność edukacji prawnej dzieci i dorosłych;
– wspieranie pokrzywdzonych w byciu oskarżycielami posiłkowymi;
– edukacja przeciwprzemocowa od etapu przedszkola;
– gwarantowany czas antenowy na promocję lokalnych działań przeciw przemocy;
– ODN kształcenie nauczycieli w dostrzeganiu śladów przemocy (fizycznych i emocjonalnych);
POMOC i INTERWENCJA
– konieczność opieki psychologicznej nad pokrzywdzonymi na kazdym etapie postepowanie, także na Sali sądowej;
– automatyzm w przyznawaniu pełnomocnika prawnego (tu współpraca z samorządami prawniczymi) oraz obecność na sali sądowej obserwatora z NGO;
– uproszenie druków pouczeń na policji i w prokuraturze;
– zapewnienie przez samorząd wojewódzki stypendiów dla lekarzy specjalności brakujących na danym terenie w kontekście nas interesującym (biegli, patolodzy, seksuolodzy, ginekolodzy dziecięcy itp.);
REKOMENDACJE PONADTERYTORIALNE DOTYCZYŁY:
– tworzenia budżetów zadaniowych z procentowym gwarantowaniem środków na dane cele;
– rekonstrukcji ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie z uwzględnieniem doświadczeń;
– finansowania działań przeciwprzemocowych z tzw. kapslowego;
– w przypadku małoletnich pokrzywdzonych kurator powinien wkraczać automatycznie;
– edukacja prawna i przeciwprzemocowa w podstawie programowej w szkołach;
– dane policji i prokuratury oraz wymiaru sprawiedliwości powinny być podawane z podziałem na płeć niezależnie od wieku sprawcy czy pokrzywdzonego;
Zaproszeni goście otrzymali wydruk raportu: „Monitoring lokalnych programów przeciwdziałania przemocy w rodzinie z perspektywy płci”. Wypracowane pomysły i rekomendacje zostaną wykorzystane przy tworzeniu regionalnych programów przeciwdziałania przemocy. Relacje medialne zamieściły: TVP Gorzów Wielkopolski, Radio Zachód, Radio Zielona Góra oraz Onet.
Debata odbyła się w ramach projektu „Antyprzemocowa Sieć Kobiet” prowadzonego przez fundację Feminoteka wraz z 15 partnerkami z całego kraju z programu Obywatele dla Demokracji współfinansowanego z Funduszy EOG.
